گرفتن مهریه بدون طلاق
در اسلام، عقد نکاح (ازدواج) به عنوان یکی از سنتهای مهم و پسندیده محسوب میشود. عقد نکاح میتواند به دو صورت دائم یا موقت باشد. در هر دو صورت، ازدواج به عنوان یک موضوع مقدس و مهم در اسلام تلقی میشود که به فردان امکان برقراری یک زندگی خانوادگی در چارچوب شرایط دینی و قانونی را میدهد.
یکی از جوانب مهم عقد نکاح، مسأله مهریه است. مهریه یک نوع حق مالی است که مرد به عنوان یک تعهد مالی نمادین به همسر خود در زمان عقد نکاح پرداخت میکند. این مبلغ مالی تعیین شده در عقد نکاح و معمولاً به عنوان نشانهای از تعهد مرد نسبت به همسر و احترام به حقوق او مطرح میشود.
مهریه در اسلام به عنوان یکی از حقوق مالی اساسی زنان تلقی میشود و به طور کلی هدف آن افزایش احترام به زنان و تضمین رفاه آنها است. مقدار و نوع مهریه ممکن است متغیر باشد و معمولاً در عقد نکاح توافق میشود. همچنین، مهریه میتواند به عنوان یک اساس برای اقتصاد خانوادگی پایدار و ایجاد امنیت مالی برای همسر به شمار آید.
در عین حال، لازم به ذکر است که احکام مربوط به عقد نکاح و مهریه ممکن است در اقلیتی از جوامع اسلامی یا با توجه به تفاوتهای فرهنگی متغیر باشد.
مهریه زن چیست؟
مهریه، به عنوان یکی از حقوق مالی زنان در اسلام، به طور کلی در هنگام عقد نکاح تعیین میشود. این مال یا پول، نماد تعهد مرد نسبت به همسر است و نشان از احترام به حقوق زنان میباشد. اهمیت این حق مالی به اندازهای است که در بسیاری از جوامع اسلامی، یکی از شروط صحت عقد نکاح محسوب میشود.
ماده 1082 قانون مدنی ایران که درباره تعلق مهر به زن میباشد، مشخص میکند که “به مجرد عقد، زن، مالک مهر میشود و میتواند، هر نوع تصرفی که بخواهد، در آن بنماید.” این بند نشاندهنده مالکیت زن بر مهر از لحاظ حقوقی است و حاکی از این است که مهر، به محض انعقاد عقد نکاح، متعلق به زن میشود و او دارای حق مالکیت بر آن است.
از این حق مالکیت زن بر مهر میتواند در تعاملات مختلف مثل مطالبه، انتقال، یا بخشیدن مهر، نمونههایی باشد. زن حق دارد که بر اساس تصمیم خود از مهر خود به هر نحوی استفاده کند. این حق مالکیت به زن امکان میدهد تا در صورت لزوم، بر مهر خود اقدامات لازم را بنماید.
به عنوان مثال، اگر زن بخواهد، میتواند مهر خود را مطالبه کرده و از آن برای اهداف مختلفی مانند تحصیل، سرمایهگذاری یا خرید ملک استفاده کند. همچنین، زن میتواند مهر خود را به دیگران انتقال دهد یا آن را به هر نحوی که بخواهد بخشید.
لازم به ذکر است که برخی از افراد ممکن است اشتباهاً تصور کنند که گرفتن مهریه معنای وقوع طلاق دارد، اما این مسئله در اسلام تأکیدی بر آن ندارد. مهریه مجرداً نشان از تعهد مالی مرد نسبت به همسر است و نیازی به وقوع طلاق برای مطالبه یا استفاده از مهر ندارد.
گرفتن مهریه
در صورتی که زن بخواهد مهریه خود را مطالبه کند، میتواند از دو راه مطالبه مهریه استفاده کند: اقدام از طریق اجرائیات ثبت و اقدام از طریق دادگاه.
۱. اقدام از طریق اجرائیات ثبت: در این روش، زن یا نماینده قانونی او به دفترخانهای که ازدواج آنها را ثبت کرده، مراجعه میکند. سپس با پر کردن فرم مطالبه مهریه از طریق اجرائیات ثبت، درخواست مطالبه مهریه را ثبت میکند. سپس این درخواست به اداره ثبت اسناد و املاک ارجاع داده میشود و اموال زوج به عنوان مهریه، توسط دفترخانه توقیف و با مزایده گذاشته میشود. در نهایت، مهریه از محل فروش این اموال تامین میشود.
۲. اقدام از طریق دادگاه: در صورتی که زن، پس از ثبت درخواست مطالبه مهریه از طریق اجرائیات، متوجه شود که مرد هیچ مالی با سند رسمی ندارد یا در عقد موقتی که صیغه نامه محضری و رسمی ندارد، میتواند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را ثبت کند. سپس از دادگاه، تقاضای صدور حکم به پرداخت مهریه را دارا باشد. دادگاه پس از بررسی اسناد و شواهد مرتبط، ممکن است به افراز اجباری مهریه تصمیم بگیرد و حکم صادر کند که ملزم به پرداخت مهریه است.
در هر دو روش، این اقدامات معمولاً با همکاری دفاتر قضایی و سازمانهای ثبتی انجام میشوند و بر اساس قوانین و مقررات مربوط به ازدواج و حقوق مالی زنان در هر کشور تنظیم میشوند.
گرفتن مهریه بدون طلاق
در اسلام، مهریه به عنوان یک حق مالی مستقل برای زن در نظر گرفته میشود. بنابراین، زن میتواند حتی بدون وقوع طلاق و ادامه زندگی با همسر، مهریه خود را مطالبه کند.
اگر زوجان تصمیم به ادامه زندگی مشترک دارند و اختلافات زناشویی بزرگی وجود ندارد، زن میتواند مهریهاش را بخواهد و مطالبه کند. این اقدام نشان از تعهد مرد به حقوق مالی زن است و بر اساس احترام به حقوق زنان در اسلام صورت میگیرد.
در این حالت، میتوانند به روشهای مختلف مهریه را دریافت کنند، از جمله اقدام از طریق اجرائیات ثبت یا از طریق دادگاه، همانند مواردی که قبلاً بررسی شد. این اقدامات ممکن است بدون نیاز به وقوع طلاق صورت گیرد و زن میتواند حق مالی خود را مطالبه کند.
به این توجه کنید که در مواردی که زوجان تصمیم به جدایی ندارند و ازدواج ادامه پیدا میکند، مهریه میتواند نمادی از تعهد مرد به خانواده باشد، حتی اگر مواردی از طلاق یا جدایی وجود نداشته باشد. این نشان از احترام به حقوق مالی زنان در اسلام دارد و به آنها امکان میدهد که حقوق خود را بدون وقوع طلاق مطالبه کنند و به ادامه زندگی مشترک خود بپردازند.