وکیل حضانت در مشهد
تفاوت بین حضانت و ولایت قهری
طبق شرع و قانون ولی قهری هر فرد پدر و جد پدری است و تنها آنها اختیار اداره امور مالی و غیرمالی فرزند را برعهده دارند . مادر ولی قهری محسوب نمی شود.
بعد از فوت پدر اولویت حضانت فرزند با مادر است نه جد پدری.
ولایت قهری حقی غیر قابل انکار و انتقال است یعنی پدر و جد پدری طفل نمیتوانند این حق را به فرد دیگری غیر از خودشان منتقل کنند. اما حصانت حق و تکلیفی قابل واگذاری است و هر یک از والدین طفل می توانند آن را به یکدیگر واگذار کنند بدون آنکه کسی حق حضانت داشته باشد.
شرایط لازم برای بر عهده گرفتن حضانت فرزندان توسط والدین:
۱. توانایی عملی
۲. شایستگی اخلاقی
۳. اسلام: اگر یکی از والدین مسلمان و دیگری مقید به دین دیگری باشد برای مصلحت فرزند اولویت حصانت با والدی است که مسلمان باشد.
۴. ازدواج نکردن مادر با شخص دیگر: زمانی که مادر ازدواج کند و پدر فرزند فوت کرده باشد دیگر حضانت فرزند از او گرفته نمیشود و همچنان تحت سرپرستی مادر باقی می ماند.
در صورتی که والدین صلاحیت حصانت فرزند را نداشته باشند دادگاه به تقاضای خویشاوندان آن کودک یا به درخواست قیمی که دادگاه تعیین کرده برای نگهداری کودک تصمیم دیگری اتخاذ میکند.
حضانت
حضانت یعنی سرپرستی و نگهداری از کودکی که به رشد عقلی نرسیده است.
طبق فقه اسلامی سرپرستی کودک بر عهده پدر و مادر است و در صورتی که پدر و مادر طلاق گرفته باشند حضانت دختر تا هفت سالگی و پسر تا دو سالگی در اختیار مادر است و بعد از آن در اختیار پدر است .با مرگ هر یک از والدین حضانت به دیگری منتقل میشود و در صورت وفات هردو حضانت بر عهده جد پدری است.
حضانت با بلوغ و رسیدن فرزند به رشد عقلی به پایان می رسد.
واگذاری حضانت
اگر مادر از حضانت خودداری کند حضانت به پدر واگذار میشود و اگر هر دو امتناع کنند پدر باید حضانت را برعهده بگیرد.
شرایط حضانت کننده
۱.مسلمان و آزاده باشند
۲. عاقل باشند
۳. مادر با شخص دیگری ازدواج نکند
حضانت کودک یتیم
در صورتی که پدر و مادر و جد پدری فوت کرده باشند حضانت کودک به سایر بستگان بر اساس رتبه آنها در ارث منتقل میشود.
برخی از فقها معتقدند که حق حضانت در اختیار خاندان پدری باقی می ماند.
ماهیت حضانت
حضانت از ریشه حضن به معنای زیر بال گرفتن و در دامن خود پروراندن و پرستاری کودک و دایگی است.
طبق ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی اگر کسی از دادن کودکی که به او سپرده شده در موقع مطالبه اشخاصی که قانونی حق مطالبه دارند امتناع کند به مجازات سه تا شش ماه حبس و جزای نقدی یک میلیون و پانصد تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد.
شرایط خروج از کشور برای زنان و دختران
همه دختران زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اذن پدر و در صورت فوت جد پدری دارند. و در صورتی که متاهل باشند اجازه خروج از کشور در اختیار شوهرش است.
اگر زنی قبل از ازدواج با رعایت شرایط قانونی گذرنامه گرفته باشد بعد از ازدواج تا زمانی که مهلت اعتبار گذرنامه به پایان رسیده باشد می تواند از کشور خارج شود اما برای تمدید آن نیازمند اجازه شوهر است. خروج از کشور با وکالت رسمی و اسناد رسمی قابل قبول است. زنانی که با همسر خود در خارج از کشور زندگی می کنند و یا همسرشان خارجی است از این قاعده مستثنی هستند.
اگر مرد به زن اجازه خروج از کشور را بدهد و در شرایط خاص میتواند تقاضای ممنوع الخروج شدن همسر خود را داشته باشد.
اگر سفر زن یا دختر به خارج از کشور ضروری باشد( مثل درمان) میتواند با حکم دادگاه و بدون اجازه پدر یا همسر از کشور خارج شود.
در طلاق توافقی در صورتی که زوجین فرزند دختر دارند و حضانت دست مادر است هنگام اجرای صیغه طلاق توصیه میشود زوجه یک وکالت رسمی برای انجام امور گذرنامه و خروج دختر به قصد سفر سیاحتی زیارتی و …..از همسر خود بگیرد.
ممنوعیت خروج فرزند تحت حضانت
در صورتی که پدر و مادر از یکدیگر طلاق گرفته باشند برای خروج فرزند از کشور باید با کسب اجازه از طرفین باشد در صورتی که غیر از این باشد که هر یک از طرفین می توانند با درخواست و اخذ دستور موقت از دادگاه مانع از این اقدام شوند. در صورتی که دادگاه خروج فرزند از محل تحت حضانت یا خروج از کشور را مطابق مصلحت بداند می تواند با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذینفع حکم و مجوز خروج فرزند از کشور را صادر کند.
طفل حق خروج از کشور را بدون اجازه ندارد:
اگر حضانت فرزند با مادر باشد باز هم برای اشخاص زیر ۱۸ سال تمام برای خروج از کشور اجازه پدر لازم است و داشتن حضانت مادر به این معنا نیست که او می تواند بدون رضایت پدر فرزند را از کشور خارج کند.
اگر حضانت فرزند با پدر باشد با اینکه پدر میتواند برای فرزند گذرنامه بگیرد مادر میتواند با درخواست از اداره گذرنامه مانع خروج فرزند مشترک از کشور شود و یا برای ممنوع الخروج فرزند خود اقدام کند تا پدر نتواند بدون رضایت او فرزند را از دسترس مادر خارج کند.
پس پدر و مادر نمیتوانند بدون رضایت همدیگر کودک را از کشور خارج کنند.
مدارک لازم برای ممنوع الخروج کردن طفل
والد طفل میتواند با ارائه مدارک زیر به اداره گذرنامه به خارج کردن کودک از کشور شکایت کندو اگر مدارک لازم را نداشت با شهادت شهود و تحقیق محل این موضوع قابل پیگیری می باشد.
۱. سند ازدواج یا کپی آن
۲. سند طلاق یا کپی آن
۳. شناسنامه خواهان و شناسنامه فرزند
۴. دادنامه ای که در آن حق حضانت یا ملاقات با فرزند را کسب کرده است.
حضانت فرزند بعد از ازدواج مجدد
اگر دادگاه به مصلحت کودک تشخیص دهد که کودک نیاز اساسی به مادرش دارد و مادر دارای شرایط لازم نگهداری از کودک نسبت به پدرش را دارد حتی در صورت ازدواج مجدد میتواند حضانت را برعهده بگیرد مگر اینکه شرایط نگهداری از کودک بر خلاف قوانین حضانت باشد مثلاً شوهر همسر با کودک بد رفتاری کند یا انحطاط اخلاقی مادر اثبات شود.