ولی خاص کیست؟
قانون مدنی و قوانین مشابه در کشورهای مختلف از ولایت و سرپرستی برای حمایت از محجوران یا افرادی که نیاز به حمایت حقوقی و مالی دارند، پیروی میکنند. ولی خاص (والی خاص) و نقش قیم در این فرآیند میتواند در موارد مختلف تعریف شده باشد. برای تفهیم این موضوع به دقت بیشتری نیاز است. در ادامه، توضیحات عمومی در این مورد آورده شده است:
- ولی خاص (والی خاص):
- ولی خاص یک فرد یا شخصی است که به عنوان مسئول حمایت از محجوران معین میشود. این فرد مسئولیت نگهداری و مراقبت از محجور را دارد و اقدامات حقوقی و مالی مرتبط با آن شخص را به نمایندگی از او انجام میدهد.
- قیم:
- قیم ممکن است به عنوان شخصی تعریف شود که در مواردی معین به عنوان جایگزین ولی خاص برای محجور عمل میکند. معمولاً اگر ولی خاص اصلی اقدام به ترک وظیفهاش کند یا اختلالی در اجرای وظایف خود داشته باشد، قیم به عنوان جایگزین تعیین میشود.
ولی خاص به چه کسی گفته میشود؟
بر اساس ماده 1194 از قانون مدنی که آوردهاید، ولی خاص یا “ولی قهری” به شخصیتهای زیر تعلق میگیرد:
- پدر محجور: پدر محجور که والد اصلی محجور است، به عنوان ولی خاص معین محسوب میشود.
- پدربزرگ پدری محجور: پدربزرگ پدری محجور نیز به عنوان ولی خاص شناخته میشود. این شخص نسبت به محجور به عنوان ولی خاص عمل میکند.
- وصی منصوب: اگر پدر محجور یا پدربزرگ پدری محجور به عنوان ولی خاص انتخابی نداشته باشند، میتوانند شخص دیگری را به عنوان وصی از طرف خود منصوب کنند. این وصی نیز به عنوان ولی خاص عمل میکند.
ولی خاص یا ولی قهری مسئول امور حقوقی و مالی محجور است و وظایف مربوط به محافظت و مراقبت از محجوران را بر عهده دارند. این ماده از قانون مدنی برای تضمین حقوق و مراقبت از افرادی که نیاز به حمایت دارند، بسیار مهم است و به والدان و پدربزرگها اجازه میدهد تا ولی خاص را برای محجوران انتخاب کنند.
اختیارات و وظایف ولی خاص
در نقش و وظایف ولی خاص (پدر، جد پدری یا وصی) برای محجوران، عناصر مهمی وجود دارد که به شرح زیر هستند:
- حفظ و نگهداری از اموال محجور:
- ولی خاص مسئول حفظ و نگهداری از اموال محجور است. این شامل مدیریت و مراقبت از داراییها، اموال، و داراییهای مالی محجوران میشود. ولی خاص باید از اموال محجور به نحوی مراقبت کند که مصلحت محجور حفظ شود و هیچ تضییعی روی ندهد.
- اداره امور مربوط به اموال محجور:
- ولی خاص مسئول انجام تمام امور مالی و مرتبط با اموال محجوران است. این شامل پرداخت بدهیها، درآمد آوردن از اموال محجور، مدیریت امور مالی مانند سرمایهگذاری و اداره حسابهای بانکی محجوران میشود.
- تربیت محجور و نگهداری از او:
- ولی خاص نه تنها مسئولیت امور مالی دارد بلکه مسئولیت تربیت و نگهداری از محجور نیز بر عهده دارد. این شامل تأمین نیازهای روزمره محجور، تربیت و توجه به تعلیم و تربیت او، و انجام تمام اقدامات لازم برای حفظ سلامتی و رفاه محجور میشود.
در انجام همه این وظایف و تصمیمگیریها، ولی خاص مکلف است مصلحت محجور را در نظر بگیرد و به بهترین نحو ممکن از منافع و حقوق محجور مراقبت کند. این امر به منظور حفظ حقوق و رفاه محجوران از اهمیت بسیاری برخوردار است.