معیارهای شناسایی حریم خصوصی
۱- عمومی یا خصوصی بودن مکان نقض حریم خصوصی .
۲- عادی یا حساس بودن موضوع حریم خصوصی.
۳- استفاده احتمالی از اطلاعات حاصل از نقض حریم خصوصی .
۴- وسایل و روشهای نقض حریم خصوصی .
۵- موقعیت اجتماعی مدعی نقض حریم خصوصی .
اشخاصی که در انظار و توجه عمومی قرار دارند و علیالخصوص آن زمانیکه با خواست خودشان در معرض عموم قرار میگیرد طبیعتاً نباید انتظار داشته باشند که مانند سایر شهروندان عادی از حریم خصوصی برابر آنان برخوردار باشند . برای این افراد ۲ نظریه در نظر گرفتهشده است یکی معروف به دکترین آمریکایی و نظریه بعد دکترین آلمانی .
حمایت از آبرو و حیثیت افراد: در اعلامیه جهانی حقوقبشر و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی بر حق حریم خصوصی و لطمه نزدن به آبرو و حیثیت افراد تاکید گشته است و این حق را مورد حمایت قرار دادهاست.
حمایت از آزادی و استقلال فردی دربرابر هم نوعان: حریم خصوصی در به وجود آوردن فضای لازم برای رشد و تکامل شخصیت افراد کمک خواهد کرد و امکانی را برای انسان فراهم میآورد که با پیگیری اهداف و تمایلات خصوصی خویش درجات متفاوتی از صمیمیت را مطابق میل خود با دیگر همنوعان برقرار سازد و نهایتاً حریم خصوصی این فرصت را به انسان میدهد که در خلوت های خود خویشتن را بهدور از هیاهو مورد ارزیابی و محاسبه قرار دهد .
حمایت از آزادی و استقلال فردی در برابر دولت: شناسایی و احترام به حریم خصوصی غالباً با محدود کردن اختیارات حکومت همراه است طبق حق برخورداری از حریم خصوصی علاوهبر محدود و ممنوع کردن دخالت دولت از ورود دیگران نیز نباید توسط حکومت جلوگیری به عمل آید .
نیاز فطری انسان به حریم خصوصی: طبق نظریات اندیشمندان برخورداری از حریم شخصی یک نیاز فطری میباشد که بدون استدلال عقلی و صرفاً از طریق شهود قابلدرک میباشد.
حمایت از حریم خصوصی در اسلام
ممنوعیت تجسس و تحسس و تفتیش در آیات و روایات متعددی تاکید گشتهاست و بر آن تصریح شدهاست که از جمله مهمترین آنها یا ۱۲ سوره حجرات میباشد از پیامبر (ص )نیز روایات متعددی در باب ممنوعیت تجسس و تفتیش نقل گردیدهاست از جمله از کنجکاوی و پاییدن یکدیگر بپرهیزید و از حال کسی تفتیش نکنید. امیرالمؤمنین( ع )هم در نامهای به مالکاشتر درهنگام انتصاب ایشان به فرمانداری مصر بر عدم تجسس حاکم در احوال مردم تاکید فرمودند .
ممنوعیت ورود به منازل بدون استیذان و استیناس: استیذان بهمعنای کسب رضایت صاحب منزل پیشاز ورود به منزل وی میباشد. استیناس بهمعنای معرفی خود بههنگام ورود به منزل دیگران میباشد .
ممنوعیت استراقسمع و بصر: نگاه کردن به هر آنچه نوعاً یا شرعاً در دایره حریم خصوصی قرار میگیرند ممنوع قلمداد شدهاست.
ممنوعیت سوءظن در آموزههای دینی اسلام برای برخورد بنیادی با تجسس به افراد توصیه شدهاست که از سوءظن درباره گفتار و اعمال دیگران برحذر باشند .
حمایت از حریم خصوصی در حقوق موضوعه ایران: در قانون اساسی در اصول ۲۵، ۲۲، ۱۶۵ صریحاً و ضمناً از حق برخورداری افراد از حریم خصوصی تاکید گشتهاست . در قانون مجازات اسلامی نیز در موارد ۵۸۲ ، ۶۰۴، ۶۴۱، ۶۴۸ صریحا از حق حریم خصوصی دفاع گشتهاست و برای نقضکنندگان آن مجازات در نظر گرفته شدهاست. قانون آیین دادرسی کیفری مهمترین قانون برای حمایت از حق حریم خصوصی است زیرا به قانون تضمینکننده حقوق و آزادیهای تعیینکننده مشهور است .
حل تعارض بین حق حریم خصوصی و آزادی بیان:
۱- حریم خصوصی قربانیان جرایم .
۲- حریم خصوصی طرفین دعوا در دادرسیها .
۳- حریم خصوصی و سوابق کیفری افراد .
۴- افشای وقایع خصوصی که قبلاً علنی شدهاند .
۵- حریم خصوصی و حق تصویر افراد
درهنگام وقوع حوادث گزارش از قربانیان درباره جزئیات هویت فرد به نوعی ناقض حریم خصوصی اوست. از استثنائات اصل علنی بودن دادگاهها این است که اگر دعوا در خصوص امور خصوصی افراد باشد. جریان رسیدگی باید غیرعلنی برگزار شود . منظور از حق تصویر حقی است که طبق ان هر فردی بر تصویر خود که شامل چهرهها ی ظاهری میشود. حق کنترل خواهد داشت و بدون اجازه و امکان عکسبرداری و فیلمبرداری از او مجاز نمیباشد. حق تصویر افراد مشهور و شخصیت سیاسی در مقایسه با دیگر افراد محدودتر است افشای تصویر افراد برای اهداف پلیس نظیر شناسایی هویت متهم یا قربانی از موارد نقض حق تصویر نخواهد بود.